کبوترخانه؛ نماد محله علی‌آباد تهران

به گزارش خبرنگار گروه مناطق «سردبیر پرس»؛ به محله‌ قدیمی که سر بزنیم  و راجب تشکیل آن محله صحبت داشته باشیم معمولاً با یک جمله شروعش می‎کنیم و می‌گوییم؛ (اینجا بیابانی بیش نبوده است و بیشتر از چهار خانوار در اینجا زندگی نمی‌کردند)، قصه شکل‌گیری محله علی‌آباد هم همین‌طور است.
محله علی‌آباد واقع در محدوده منطقه ۱۶ تهران، یکی از محله‌هایی است که اگر به هر گوشه‌اش سر بزنید یک ماجرای تاریخی و هویتی از دل آن بیرون می‌آید.  
محدوده‌ای را که حالا به نام علی‌آباد می‌شناسیم که همسایه دیوار به دیوار «شهرری» بود که در حد فاصل منطقه ۱۶ و ۲۰ قرار دارد.   
گفتنی است در روزگاری که هنوز شهرداری، بین محله‌ها مرز نکشیده بود، زمین‌های علی‌آباد شمالی و جنوبی مثل ۲قلو‌های به هم چسبیده متصل بود. مالک همه زمین‌ها «غلامرضا پهلوی» و مادرش «ملکه توران امیرسلیمانی» بود.
آن روزها خیابان «عباسی» در محله علی‎آباد جنوبی باغ ملکه توران بود. البته غیر از زمین‌های کشاورزی چند کوره‌پزخانه هم بود از جمله کوره‌پز خانه «کورهنگ».
شغل بیشتر اهالی از ۳حالت خارج نمی‌شد یا رعیت بودند یا در کوره‌پزخانه‌ها کار می‌کردند و یا در کارگاه کاشی‌پزی امرار معاش می‌کردند.
قبل از انقلاب، حدود سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۶ که با زیاد شدن مهاجرت مردم از شهرستان‌ها به تهران تقاضا برای خرید زمین بالا می‌رفت، شاپور غلامرضا هم مثل خیلی از مالکان، زمین‌ها را در قطعه‌های مختلف ۹۰، ۱۰۸ یا ۱۲۰متری تقسیم می‌کرد و می‌فروخت به مردم بی‌خانه‌ای که دنبال یک قطعه زمین می‌گشتند. مردم هم با هرچه که در توان داشتند خانه‌هایشان را علم کردند؛ خانه‌هایی که از هیچ قاعده‌ای پیروی نمی‌کرد.
اگر به هر دلیلی گذرتان به علی‌آباد افتاده باشد «لانه کفتر»، «برج کبوتری» یا «کبوترخانه» اما برخلاف تصور اذهان خبری از آشیانه و انبوه کبوتر‌ها بر فراز آن نیست، البته اسمی است که در وقت پرسیدن یک آدرس، اهالی طبق آن راه را به شما نشان می‌دهند! این برج کبوتری در حقیقت نماد محله محسوب می‌شود. 
به گفته اهل محل زمان ساخت این برجک برمی‌گردد به بیش از ۸۰_ ۸۵ سال پیش که در حقیقت محل ساخت این برجک یا کبوترخانه جایگاه پرداخت عوارض شهری به سبک و سیاق روزگار قدیم بوده است، یعنی آن زمان هر نوع وسیله نقلیه از گاری و درشکه و ماشین‌هایی که برای حمل و نقل انواع بار مثل سبزیجات، صیفی‌جات، نمک، آجر و … که از این محل رد می‌شد حتماً باید مالیات و خراج می‌دادند و در یک کلام مجبور به پرداخت عوارض ناچیزی می‌شدند، چیزی شبیه عوارضی‌هایی که در بین شهر‌ها وجود دارد.
جنس برجک از بتن آرمه و مهندسان آلمانی آن را ساختند. البته قدیمی‌های محل این نکته را هم عنوان کردند که به استناد گفته پدرانشان، در بالای برجک یا همان کبوترخانه منبع آبی هم بوده که اهالی و لب تشنه‌های گذری و راننده‌ها برای تأمین آب آشامیدنی از آن استفاده می‌کردند.
نمای این برجک قبلاً سیمانی بوده و سال‌های گذشته که شهرداری آن را مرمت و بازسازی کرده به این شکل جدید درآمده است.
انتهای پیام/خ